Obecny kształt wawelskiego zamku jest wynikiem wielokrotnych przekształceń i przebudów – celowych bądź wymuszonych zniszczeniami i pożarami. Najstarsze relikty siedziby królewskiej sięgają czasów romańskich, kiedy istniało tu tzw. pallatium z ok. XI wieku. Później bryłę zamku kształtowano wedle reguł stylu gotyckiego i renesansowego. Perłą architektury renesansowej w Polsce jest słynna Kaplica Zygmuntowska, zaprojektowane wedle najlepszych włoskich wzorców, a będąca jedną z 19 kaplic wawelskiej katedry. Na planie kwadratu, kryta kopułą na bębnie i z latarnia, wyróżnia się na zewnątrz kryjącą ją złoconą łuską. We wnętrzu Kaplicy Zygmuntowskiej prześledzić można cały podręcznik historii sztuki rozwiniętego florenckiego renesansu. Wnętrze sprawia wrażenie krzyża greckiego z powodu umieszczenia w nim nisz. Cała dekoracja, łącznie z ołtarzem poświęconym Zaśnięciu Najświętszej Marii Panny wykonana jest z węgierskiego czerwonego i białego marmuru . Kaplicę wypełniają pomniki nagrobne umieszczone kondygnacyjnie, w niszach ustawione są pełnoplastyczne rzeźby świętych, a nad nimi płaskorzeźbione tonda z wizerunkami ewangelistów. Sposób przedstawienia postaci zmarłych królów stał się kanonem sztuki sepulkralnej na dziesiątki lat. Strefę kopuły nad pomnikami wyznacza kamienny gzyms wieńczący, a przejście z planu wielokątnego do kolistego umożliwiają pendentywy, na których umieszczono naprzemiennie godła Polski i Litwy.
Na Zamku Królewskim
